Sai số cho phép của cân ô tô, cân xe tải

Sai số của cân ô tô, cân xe tải là gì?

Sai số của cân ô tô là sự chênh lệch giữa giá trị đo được của cân và giá trị thực tế của vật được cân. Sai số có thể là dương hoặc âm, và có thể do nhiều nguyên nhân, yếu tố gây ra bao gồm; lỗi do thiết kế và chế tạo cân, lỗi do công tác lắp đặt và sử dụng cân, lỗi do môi trường xung quanh gây ảnh hưởng tới hoạt động bình thường của cân,…

Thế nào là sai số cho phép của cân ô tô theo quy định của pháp luật?

Sai số lớn nhất cho phép (tại một mức cân) là sự chênh lệch lớn nhất (dương hoặc âm) theo quy định giữa giá trị chỉ thị của cân và giá trị tương ứng xác định bằng quả cân chuẩn tại mức cân đó. Sai số của cho phép của cân ô tô, được xác định dựa trên đặc điểm kỹ thuật và quy định của hệ thống đo lường, được quy định trong Văn Bản Kỹ Thuật Đo Lường Việt Nam ĐLVN 13 : 2019 do Ban kỹ thuật đo lường ĐLVN/TC 9 "Phương tiện khối lượng và tỷ trọng" biên soạn, Viện Đo lường Việt Nam đề nghị, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng ban hành. Theo tiêu chuẩn này, sai số lớn nhất cho phép (Mpe): tính theo giá trị độ chia kiểm € và mức cân (m) tương ứng được quy định như sau :

Đối với kiểm định ban đầu hoặc định kì theo quy định:

Đối với kiểm định sau sửa chữa hoặc khi đang sử dụng thì Mpe bằng 2 lần khi kiểm định ban đầu hoặc định kỳ:

Ví dụ đối với cân ô tô tải trọng 60 tấn, cấp chính xác 3, có giá trị độ chia d = 10kg (hay còn gọi là bước nhảy là giá trị thể hiện bằng đơn vị đo khối lượng, chênh lệch giữa hai giá trị chỉ liền kề). Tại lần kiểm định lần đầu hoặc định kỳ.

Hướng dẫn kiểm tra sai số của cân ô tô:

Có hai cách để kiểm tra sai số của cân ô tô. 

Cách 1: Kiểm định cân ô tô định kỳ bởi đơn vị chuyên môn theo quy định. Việc kiểm định này sẽ xác định xem cân có đạt yêu cầu về độ chính xác hay không.

Cách 2: Đơn vị sử dụng tự kiểm tra bằng quả cân chuẩn. Các bước thực hiện kiểm tra như sau:

• Khi cân không tải điểm zero “0” của cân phải được hiển thị ổn định.
• Kiểm tra sai số lệch tâm bằng cách cân xe tải (tối thiếu 20% tải trọng của cân) tại 3 vị trí khác nhau đầu giữa và cuối cầu cân xem kết quả của 3 lần cân có giống nhau không? Sai số cho phép là 1 bước nhảy.
• Kiểm tra sai số lặp lại băng cách cân cùng 1 xe 3 lần, tại cùng 1 vị trí xem kết quả có nằm trong khoảng sai số cho phép hay không (nên thử độ lặp lại ở 3 mức tải khác nhau trong khoảng 20%, 40-60%, 70-100%).
• Kiểm tra độ chính xác bằng quả cân chuẩn để đối chứng. Trọng lượng quả cân chuẩn tối thiểu là 20% mức tải trọng của cân. Sử dụng thêm tải bì để kiểm tra ở mức tải cao hơn. (trường hợp kiểm tra nhanh có thể dùng cân ô tô khác để đối chứng nếu cân đó đạt chuẩn).

Sau khi thực hiện các bước trên. Nếu kết quả đo của cân nằm trong phạm vi sai số cho phép thì cân đạt yêu cầu về độ chính xác. Ngược lại, nếu kết quả đo của cân nằm ngoài phạm vi sai số cho phép thì cân cần được kiểm tra hiệu chỉnh, sửa chữa hoặc thay thế thiết bị bởi đơn vị chuyên môn.

Kết luận:

Sai số cho phép của cân xe tải, cân ô tô là một chỉ tiêu quan trọng cần được quan tâm. Việc sử dụng cân đúng cách và đảm bảo sai số của cân nằm trong giới hạn cho phép sẽ góp phần đảm bảo tính chính xác trong việc đo lường khối lượng hàng hóa, bảo vệ quyền lợi của người sử dụng cân và đảm bảo sự công bằng trong các giao dịch thương mại.